Prawo autorskie chroni twórcze wytwory człowieka np. utwory muzyczne, literackie, plastyczne, programy komputerowe i inne. Dzięki prawu autorskiemu twórcy są właścicielami swoich utworów.

Twórca, czyli autor dzieła, może podzielić się swoim prawem z innymi użytkownikami internetu. Licencja jest umową, która określa na jakich warunkach można korzystać z danego utworu czy programu.

Rodzaje licencji w przypadku programów komputerowych:

FREEWARE – to oprogramowanie całkowicie bezpłatne. Można go używać i rozpowszechniać za darmo. Nie można go sprzedawać ani wprowadzać w oprogramowaniu własnych zmian.

SHAREWARE – to rodzaj oprogramowania, które rozpowszechnia się bez opłat w celu sprawdzenia przez użytkownika. Program ma zwykle ograniczoną funkcjonalność. Po upływie określonego czasu należy program skasować lub zakupić.

ADWARE – program bezpłatny, ale z wyświetlanymi reklamami, zwykle w postaci bannerów.

TRIAL – program w pełnej wersji, udostępniony na określoną liczbę dni lub uruchomień. Po upływie limitu program należy zakupić lub usunąć, ponieważ niemożliwe staje się jego uruchomienie.

DEMO – celowo okrojona wersja programu, rozpowszechniana za darmo. Jej celem jest zachęcenie użytkownika do kupna pełnej wersji.

PEŁNA WERSJA – program komercyjny bez ograniczeń. Warto wiedzieć, że posiadając licencję pełnej wersji możemy wykonać kopię programu np. na dysku CD na własne potrzeby.

PUBLIC DOMAIN - obejmuje utwory, które na skutek decyzji twórcy, braku spadkobierców lub upływu odpowiedniego czasu są dostępne do dowolnych zastosowań bez ograniczeń wynikających z przepisów prawa autorskiego. Licencją tego typu są objęte zdjęcia dzieł sztuki np. obrazów dostępne na Wikimedia Commons.

Pamiętaj! - Jeśli piszesz pracę jako własną np. na j. polski i podpisujesz ją własnym nazwiskiem to łamiesz prawa autorskie, pomimo cytowanego w komiksie pkt.1

W przypadku zakupu oprogramowania warto sprawdzić na ilu stanowiskach komputerowych możemy zainstalować program. Istnieją wersje jednostanowiskowe (pozwalające na instalację na jednym komputerze) oraz wielostanowiskowe (określają liczbę komputerów na których możemy zainstalować program).

Licencjami objęte są również zdjęcia. Zanim wkleisz na swoją stronę zdjęcie znalezione w sieci, pomyśl o prawie autorskim. Nawet jeśli autor zgodził się na udostępnienie zdjęcia, powinieneś zamieścić jego dane oraz stronę, na której znalazłeś zdjęcie. To absolutne minimum. Jeśli sam jesteś autorem zdjęcia pamiętaj, że nie możesz umieszczać w sieci wizerunków osób, które nie wyraziły na to zgody. Wykonane przez Ciebie zdjęcia też są objęte prawem, Ty decydujesz kto i w jaki sposób może posługiwać się Twoim dziełem.

Czasem twórca nie chce, by cokolwiek robiono z jego zdjęciem. Ma do tego prawo. Wówczas jego zdjęcie ma licencję „wszystkie prawa zastrzeżone”. Oznacza to, że autor nie zgadza się na kopiowanie i rozpowszechnianie zdjęcia. Kopiując takie zdjęcie i wstawiając na swoją stronę, łamiesz prawo. Licencje Creative Commons pozwalają rozpowszechniać utwory czy zdjęcia na warunkach określonych przez autora. Różne rodzaje licencji CC omówione są w przystępny sposób w komiksie:

KKOMIKS _ PRAWO AUTORSKIE

Skąd wziąć muzykę do filmów, aby nie łamała praw autorskich.

Photo 1: http://pa.ok.oeiizk.waw.pl/

Photo 2: http://www.pixton.com/comic/y651w34k