|Nasz patron | o szkole | od małej do wielkiej Ojczyzny - prezentacja|

NAZWA

Nazwa Wolbórz pochodzi prawdopodobnie od wyrazu Woj/e/bor - walczący z wojami. Na przestrzeni dziejów pisano ją różnie: Voibor, Voybor, Woybor, Woyborz, Olbórz, Woyboriensis, Wolboriensis, Woyborienses, Woyborziensis i Wolborz. Ta ostatnia nazwa przetrwała najdłużej. W dwudziestoleciu międzywojennym wprowadzono "ó" i powstała nazwa Wolbórz.

CZASY ZAMIERZCHŁE

Na terenie dzisiejszego Wolborza istnieją ślady osadnictwa (<<<zob. słowniczek) ludzkiego sprzed 4 tysięcy lat, tj. z okresu średniego lub późnego neolitu, końcowego okresu epoki kamiennej. Epoka brązu pozostawiła więcej śladów. Na terenie Wolborza w pobliżu tzw. kapliczki szwedzkiej znajdującej się przy zbiegu ulic Grunwaldzkiej i Czarnieckiego odsłonięto ślady osady z okresu kultury trzcinieckiej. Wydobyto tu m.in. ułamki ceramiczne, a także fragmenty urn z okresu kultury łużyckiej. Przy ulicy Sportowej 25 odkryto popielnicę glinianą z III-IV wieku. Znaleziska we średniowiecza to głównie ceramika i dwa żelazne topory. Wszystkie znalezione eksponaty znalazły swoje miejsce w: Państwowym Muzeum Archeologicznym w Warszawie w Muzeum Archeologicznym i Etnograficznym w Łodzi. (zob. zdjęcie cmentarzysko ciałopalne, wczesne średniowiecze)

PIERWSZA WZMIANKA

Pierwsza historyczna wzmianka o Wolborzu pochodzi z 1065 roku. Był on wtedy czołem Opola, które z czasem przekształciło się w kasztelanię. Przed rozbiorami Polski należał do województwa sieradzkiego.
    Otaczały go lasy bogate w zwierzynę. Łowiectwo stało się głównym działem gospodarki.
Przez Wolbórz przebiegały szlaki handlowe
- "bursztynowy" na trasie : Gdańsk - Łęczyca - Wolbórz - Piotrków i dalej do Krakowa ;
- "litewski" prowadzacy z Litwy do Małopolski i Wielkopolski ; dzisiaj trasa szybkiego ruchu z Warszawy do Katowic i Wrocławia.

CZASY ROZKWITU

Na początku XIII wieku Wolbórz był już grodem znaczącym i uchodził za osiedle miejskie, stanowił ośrodek okolicy. Był miejscem targów, miał komorę celną i posiadał władze samorządowe (żupana).
W roku 1273 otrzymał prawa miejskie. Dało mu to możliwość otoczenia się murem lub innymi obwarowaniami, z czego nie skorzystał. Pomyślnie rozwijał się handel, rzemiosło i oświata. Synowie wolborzan zaczęli kształcić się w powstałej w Wolborzu filii Akademii Krakowskiej, a wielu z nich w samym Krakowie. Zamek biskupi wybudowany w ramionach rzeki Moszczanki (w stylu włoskim), obszerny i dobrze wyposażony, był dogodną rezydencją na zjazdy i przyjmowanie zacnych gości.

W Wolborzu 15 razy przebywał król Polski Władysław Jagiełło, przyjmował tu zagraniczne delegacje i pięciokrotnie koncentrował wojska na rozprawę z Krzyżakami. W Wolborzu przebywali również inni królowie: Zygmunt August, Stefan Batory, Władysław IV, Jan Kazimierz, Michał Korybut Wiśniowiecki, Jan III Sobieski i Stanisław August Poniatowski.

Z Wolborza pochodzi Andrzej Frycz Modrzewski (1503 - 1572), jeden z najznamienitszych przedstawicieli myśli społecznej epoki odrodzenia.

W wieku XVI miasto liczyło 3 tyś. mieszkańców. Było w nim 6 kościołów, 3 szpitale, 400 domów, ratusz miejski, 259 rzemieślników.

OKRES UPADKU MIASTA

Druga połowa XVII wieku to początek upadku miasta. W roku 1618 nawiedza Wolbórz "morowe powietrze" i duży pożar. Drugi, spowodowany uderzeniem pioruna, który zniszczył prawie całe miasto, wybuchł w roku 1671. Wyjątkowo też ucierpiał Wolbórz w czasie "potopu szwedzkiego". Szwedzi nie będący katolikami, wrogo odnosili się do mieszkańców miasta i okolicy, jako własności biskupów. Po tych klęskach Wolbórz nie odzyskał już swojej świetności. Pewna poprawa następuje pod rządami biskupa Ostrowskiego. który zyskał opinię dobrego gospodarza. W 1773 wybudował pałac z dużym ogrodem, stawem i zwierzyńcem. Przebudowany został kościół parafialny, którego konsekracja miała miejsce w roku 1766. Renowacji poddano tez ratusz miejski.

W 1870 roku Wolbórz traci prawa miejskie wskutek restrykcyjnych działań rządu carskiego spowodowanych udziałem mieszkańców w powstaniu styczniowym. Powstała wówczas gmina Bogusławice z siedzibą w Wolborzu

Z tego marazmu Wolbórz otrząsnął się nieco dopiero w okresie ruchów wolnościowych zapoczątkowanych w roku 1905. Po odzyskaniu niepodległości w roku 1918 szybko postępuje rozwój szkolnictwa, powstają liczne zrzeszenia społeczne. W odbudowanym pałacu biskupim umieszczono Junackie Hufce Pracy. Wybudowano Dom Miejski zwany Społecznym, nową rzeźnię, boisko sportowe, targowisko, tartak z napędem elektrycznym, założono spółkę wełniarską "Runo". W 1934 roku wybudowano szkołę podstawową.

WOLBÓRZ DZIŚ

Dziś Wolbórz jest dobrze prosperującą i rozwijającą się miejscowością. Na jego terenie istnieje kilkanaście zakładów pracy, Urząd Pocztowy, Gminny Ośrodek Kultury, stadion sportowy, Gminny Ośrodek Zdrowia, szkoły podstawowa i gimnazjum oraz Zespół Szkół - Centrum Kształcenia Ustawicznego.

W roku 1993 przywrócono Wolborzowi herb, którego został pozbawiony w 1870 roku wraz z utratą praw miejskich